Triathlon là một môn thể thao kết hợp gồm ba phần thi bơi lội, đua xe đạp và chạy bộ. Hình thành từ năm 1974 tại San Diego, California.
Đặc điểm của môn Triathlon
Triathlon là một môn thể thao kết hợp gồm ba phần thi đấu chính: bơi lội, đua xe đạp và chạy bộ. Người tham gia triathlon được gọi là “triathlete”. Môn thể thao này có nhiều biến thể và khoảng cách khác nhau, nhưng triathlon nguyên thủy gồm:
1. Bơi lội: Triathlete bơi qua một khoảng cách cố định, thường là trong nước mở như biển hoặc hồ. Khoảng cách bơi thường từ 750m đến 3.8km, tùy thuộc vào loại cuộc thi.
2. Đua xe đạp: Sau khi hoàn thành bộ phần bơi lội, triathlete chuyển sang đua xe đạp trên đường đua hoặc trên đường công cộng. Khoảng cách đua xe đạp trong triathlon Ironman, một trong những sự kiện triathlon nổi tiếng, là 180km, trong khi ở các khoảng cách ngắn hơn, nó có thể từ 20km đến 40km.
3. Chạy bộ: Phần thi đấu cuối cùng của triathlon là chạy bộ. Khoảng cách chạy bộ có thể từ 5km đến 42.2km (marathon), tùy thuộc vào loại cuộc thi. Trong triathlon Ironman, khoảng cách chạy là 42.2km.
Lịch sử hình thành Triathlon
Triathlon có nguồn gốc từ cuộc thi thử nghiệm đầu tiên tại San Diego, California vào năm 1974, do Jack Johnstone và Don Shanahan tổ chức. Cuộc thi này được gọi là “Mission Bay Triathlon” và bao gồm 46 vận động viên. Từ đó, triathlon đã phát triển và trở thành một môn thể thao phổ biến trên khắp thế giới.
Tên gọi “Ironman Triathlon” được bắt nguồn từ cuộc đua 3 môn phối hợp Ironman nguyên bản, nay gọi là Ironman World Championship. Đựoc tổ chức ở Kullua-Kona, chức vô địch toàn thế giới được tổ chức thường niên ở Hawaii từ năm 1978 (với một đuờng đua thêm vào năm 1982).
Ý tưởng cho đường đua kết hợp 3 môn Ironman xuất phát từ lễ trao giải O’ahu Perimeter Relay năm 1977. Giữa những người tham gia là những đại diện của cả người chạy đường bộ Mid-Pacific và Câu lạc bộ bơi lội Waikiki, những thành viên này tranh luận với nhau hình thức thể thao nào phù hợp hơn, người chạy hay người bơi lội.
Năm 1990, với sự giúp đỡ của Lew Friedland, Dr. James P. Gills mua Hawaii Triathlon Corporation, làm chủ thương hiệu Ironman với giá 3 triệu USD. Với tên thương hiệu này, Gills thành lập World Triathlon Corporation với mục đích đẩy mạnh hơn nữa thể thao phối hợp và tăng giá trị giải thưởng cho các cuộc đua tài.
Điều kiện tập luyện môn triathlon
Để tham gia triathlon, triathlete cần phải có sự chuẩn bị về tinh thần và thể chất rất tốt. Họ cần tập luyện cả ba phần thi đấu (bơi lội, đua xe đạp, chạy bộ) và cải thiện khả năng chuyển tiếp giữa các phần thi. Điều kiện tập luyện bao gồm chăm sóc sức khỏe, rèn luyện sức mạnh, tốc độ và sự bền bỉ. Các triathlete cũng cần tập luyện để quản lý sự mệt mỏi và tăng cường kỹ năng chuyển đổi giữa các phần thi.
Để bắt đầu luyện tập triathlon, bạn cần có mục tiêu hoàn thành cuộc thi sprint đầu tiên trong đời, hãy lên kế hoạch luyện tập trước đó ít nhất 12 tuần. Nếu bạn có một thể lực khỏe mạnh, cân đối và thường xuyên bơi, đạp và chạy thì có thể rút ngắn quá trình luyện tập xuống còn khoảng 8 tuần. Nếu bạn là dân tay ngang, thì thời gian luyện tập phải đẩy lên 16 tuần.
- Thiết lập một kế hoạch bơi/ đạp/ chạy đảm bảo cố gắng hoàn thành 2 buổi tập cho mỗi môn trong tuần. Ngoài ra, cần phối hợp thêm 2 môn trong một buổi luyện tập mỗi tuần.
- Xây dựng và tăng dần cự li luyện tập không nhiều hơn 10% mỗi tuần. Trước hành trình, bạn nên hoàn thành ít nhất với cự li dài hơn 10% mỗi môn.
- Luyện tập sức chịu đựng: Ngoài luyện tập sức bền thì luyện tập sức chịu đựng cũng phải có trong lịch trình luyện tập hằng tuần của bạn. Nó bao gồm các bài tập tăng cường cơ bắp, cũng như tạo ra sự cơ động và ổn định cho cơ thể vận động lành mạnh, hiệu quả.
- Đối với môn bơi: bạn cần tăng cường sức mạnh cho lưng, vai và cánh tay và tính cơ động cho cơ thể.
- Đối với đạp xe, tập trung tăng cường sức mạnh cho phần đùi, mông, dây gân, sự ổn định vùng thân và ngực.
- Về chạy, xây dựng suc mạnh ở chân, tính cơ động vùng hông và ổn định thân, vai
- Kết hợp nghỉ ngơi: Dành ra 1, 2 ngày mỗi tuần để tập luyện . Ngày nghỉ nên được sắp xếp trước hoặc sau ngày luyện tập dài.
Các giải thi đấu nổi tiếng về triathlon
– Ironman World Championship: Sự kiện Ironman có nhiều cuộc thi trên khắp thế giới, nhưng Ironman World Championship ở Kailua-Kona, Hawaii, là sự kiện nổi tiếng nhất. Cuộc thi này bao gồm bơi 3.8km, đua xe đạp 180km và chạy bộ 42.2km.
– Olympic Triathlon: Là môn thi đấu triathlon được tổ chức trong khuôn khổ Thế vận hội, bao gồm bơi 1.5km, đua xe đạp 40km và chạy bộ 10km.
– ITU World Triathlon Series: Sự kiện được tổ chức bởi Liên đoàn Triathlon Quốc tế (ITU) và bao gồm một loạt các cuộc thi trên toàn cầu với các khoảng cách khác nhau.
Ngoài ra, còn nhiều sự kiện triathlon khác được tổ chức trên khắp thế giới, thu hút sự tham gia của các triathlete chuyên nghiệp và người chơi thú vị.
Ngày này, hình thức Ironman vẫn không thay đổi và Hawaii Ironman vẫn được coi là một sự kiện đua tiếp sức vinh dự và uy tín trên toàn thế giới.
