Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thành phố Hồ Chí Minh gắn với Quy hoạch quốc gia về mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Trong bối cảnh thời kỳ 2021-2030, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra Quyết định Phê duyệt mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp (GDNN) với mục tiêu giảm 20% số trường nghề công trong 2 năm tới (đến năm 2025) và giảm ít nhất 30% trường nghề công đến năm 2030. Tuy nhiên, việc quy hoạch mạng lưới GDNN đòi hỏi sự xem xét cẩn thận và hệ thống hóa để đảm bảo hiệu quả trong việc sử dụng nguồn lực con người, đất đai, và cơ sở vật chất.
Thách Thức Trong Quy Hoạch Mạng Lưới GDNN
Thiếu Dữ Liệu Thống Kê Đáng Tin Cậy
Một trong những thách thức đầu tiên đối diện với quá trình quy hoạch GDNN là thiếu dữ liệu thống kê quốc gia đáng tin cậy. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đã chỉ ra rằng hiện tại, việc thiếu thông tin thống kê chính xác đối với các lĩnh vực ngành GDNN làm cho việc lập kế hoạch và giám sát, đánh giá tiến độ trở nên khó khăn. Với số liệu thống kê hiện tại, không thể xây dựng được một bức tranh rõ ràng về tình hình GDNN ở cấp quốc gia hoặc cấp tỉnh, thành phố. Điều này gây ra sự bất định về tình hình thực tế của hệ thống GDNN.
Khó Khăn Trong Việc Đưa Ra Quyết Định Dựa Trên Bằng Chứng
Báo cáo quốc tế đánh giá thực hiện chiến lược giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2011-2020 và khuyến nghị cho giai đoạn 2021-2030 đã đặt ra một thách thức khác. Các chuyên gia từ Cộng hòa Liên bang Đức lưu ý rằng tình trạng thu thập dữ liệu hiện tại vẫn chưa đủ để có thể đưa ra quyết định chính sách dựa trên bằng chứng cụ thể. Sự phát triển của giám sát hệ thống nhất quán liên kết với nghiên cứu có hệ thống về GDNN được xem là yếu tố chìa khóa để xây dựng một hệ thống GDNN dựa trên nhu cầu và có bằng chứng.
Theo ông Dương Anh Đức, TP.HCM sẽ tập trung xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể để tinh giản mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Mục tiêu đến năm 2025, mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp của thành phố đủ năng lực đáp ứng nhu cầu nhân lực qua đào tạo nghề theo hướng hiện đại.
Thành phố sẽ giảm ít nhất 20% cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập so với năm 2020. Bên cạnh đó ông cho biết TP.HCM sẽ có các chính sách hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực sau đào tạo giáo dục nghề nghiệp như hỗ trợ chi phí đào tạo cho người học, hỗ trợ chi phí đào tạo đội ngũ nhà giáo…
Ngoài ra theo ông Bình, UBND TP.HCM cần sớm phê duyệt đề án quản lý mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp TP.HCM đến năm 2030 giai đoạn 2 để làm cơ sở sắp xếp, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tổ chức lại cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập theo hướng tinh gọn, hiệu quả.
Hướng Giải Quyết Thách Thức
Trước những thách thức nêu trên, cần có những biện pháp giải quyết hợp lý. Đầu tiên, việc cải thiện thu thập dữ liệu và thống kê liên quan đến giáo dục nghề nghiệp là cấp bách. Chính phủ cần đảm bảo rằng thông tin đầu vào, bao gồm thông tin về tuyển sinh, đội ngũ giáo viên, tài chính và nhu cầu thị trường lao động, được thu thập và cập nhật định kỳ.
Hơn nữa, quy hoạch mạng lưới giáo dục nghề nghiệp cần được tiến hành với sự tập trung vào việc điều phối nguồn lực một cách hiệu quả và xác định rõ nhu cầu đầu ra. Phải có một cơ chế thông thoáng để theo dõi tiến độ và điều chỉnh quy hoạch theo thời gian. Cũng cần xem xét một cách cẩn thận về sự phát triển của cơ sở GDNN tư nhân và việc nâng cấp kỹ năng cho hàng triệu người lao động trong các doanh nghiệp.
Cuối cùng, tư duy chiến lược và hệ thống hóa là yếu tố quan trọng trong quy hoạch tổ chức mạng lưới giáo dục nghề nghiệp. Việc sáp nhập cần được tiến hành dưới sự hướng dẫn của tư duy chiến lược và cần phải xem xét đến tất cả các yếu tố có thể ảnh hưởng đến quá trình này. Chỉ khi quy hoạch được tiến hành một cách thông thoáng và có sự tập trung vào hiệu quả thực sự, mạng lưới GDNN mới có thể đáp ứng được mục tiêu giảm thiểu rủi ro và đảm bảo chất lượng đào tạo.
