Hệ thống đô thị tỉnh Ninh Bình được quy hoạch bao gồm, thành phố Ninh Bình, Tam Điệp và các huyện Nho Quan, Gia Viễn, Yên Khánh, Yên Mô, Kim Sơn….
Hiện trạng hệ thống đô thị tỉnh Ninh Bình
Hiện trạng phân bổ dân cư đô thị
Ninh Bình có diện tích là 138.710 ha, tổng dân số năm 2020 là 993.920 người, mật độ trung bình đạt 717 người/km², trong đó dân số đô thị là 781.331 người chiếm 21,39%, dân số nông thôn là 212.589 người chiếm 78,61%. Đối với khu vực đô thị, mật độ dân số tập trung cao nhất tại TP Ninh Bình (2.804 người/km²) và TP Tam Điệp. Đối với khu vực nông thôn, mật độ dân số tập trung cao nhất tại huyện Yên Khánh (1.043 người/km²) và huyện Kim Sơn (857 người/km²) và huyện Yên Mô (819 người/km²) cao hơn mật độ trung bình toàn tỉnh. Mật đô dân cư thấp nhất tại huyện Nho Quan (335 người/km²).
Mức độ đô thị hóa ở tỉnh Ninh Bình đang ở mức trung bình thấp. Năm 2020 là 21% tại hai thành phố là Ninh Bình và Tam Điệp, dân cư đô thị chiếm 12,7% toàn huyện, là cực hút đô thị hóa chủ đạo trong tỉnh. Các thị trấn huyện sức hút đô thị hóa còn thấp.
Dọc các trục QL1A, QL10 và ven sông Đáy dân cư tập trung cao vì đây là những khu vực thuận lợi cho sinh sống, hạ tầng tiếp cận tốt, trong khi tại các vùng phía Tây Bắc (huyện Nho Quan) mật độ dân số thấp do địa hình đồi núi và hạ tầng kém hơn.
Hiện trạng phát triển hệ thống đô thị
Hệ thống đô thị tỉnh Ninh Bình có 9 đô thị, được chia thành hai cấp: Đô thị cấp tỉnh và đô thị cấp huyện; 2 đô thị cấp tỉnh là TP Ninh Bình, TP Tam Điệp; 7 đô thị cấp huyện gồm 06 thị trấn huyện lỵ và 01 đô thị chuyên ngành thuộc huyện.Cụ thể:
Đô thị cấp tỉnh
1- Thành phố Ninh Bình – Đô thị loại II
2- Thành phố Tam Điệp – Đô thị loại III
Đô thị trung tâm cấp huyện
3- Thị trấn Yên Thịnh-H.Yên Mô – Chưa được công nhận là đô thị loại V
4- Thị trấn Thiên Tôn -H.Hoa Lư – Chưa được công nhận là đô thị loại V
5- Thị trấn Nho Quan -H.Nho Quan – Chưa được công nhận là đô thị loại V
6- Thị trấn Me -H.Gia Viễn – Chưa được công nhận là đô thị loại V
7- Thị trấn Yên Ninh -H.Yên Khánh – Chưa được công nhận là đô thị loại V
8- Thị trấn Phát Diệm -Huyện Kim Sơn – Chưa được công nhận là đô thị loại V
Đô thị chuyên ngành
9 – Thị trấn Bình Minh -H.Kim Sơn – Chưa được công nhận là đô thị loại V
Quy hoạch chung đô thị Ninh Bình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1266/QĐ – TTg ngày 28/07/2014, theo đó đô thị Ninh Bình đã được mở rộng thêm rộng 210,52 km² (tương ứng 21.052 ha), bằng 15% diện tích tự nhiên toàn Tỉnh, bao gồm: Thành phố Ninh Bình, huyện Hoa Lư và các xã: Gia Sinh (huyện Gia Viễn), một phần một phần xã Yên Sơn và phường Tân Bình (Thành phố Tam Điệp), xã Sơn Lai và một phần xã Sơn Hà (huyện Nho Quan), xã Mai Sơn (huyện Yên Mô) xã Khánh Hòa, Khánh Phú (huyện Yên Khánh).
Các đô thị của tỉnh Ninh Bình hiện nay phân trên các trục không gian chính là QL1A, QL10, QL12B; ĐT480; ĐT477; ĐT481: Dọc QL1A có các đô thị như: Thị trấn Thiên Tôn (Huyện Hoa Lư), TP Ninh Bình, TP Tam Điệp. Theo QL10 có thị trấn Yên Ninh (huyện Yên Khánh), thị trấn Phát Diệm (huyện Kim Sơn). Theo QL12 có thị trấn Nho Quan (huyện Nho Quan), ĐT477 là thị trấn Me (huyện Gia Viễn); ĐT480 là thị trấn Yên Thịnh (huyện Yên Mô) và ĐT471 là thị trấn Bình Minh (huyện Kim Sơn).
Vùng đô thị hóa tập trung là khu vực trung tâm của tỉnh dọc theo QL1A là nơi phát triển công nghiệp, dịch vụ và du lịch gắn với các TP Ninh Bình, TP Tam Điệp và thị trấn Thiên Tôn. Tại các đô thị này, nhiều dự án đầu tư xây dựng về nhà ở, công trình thương mại, công trình phục vụ du lịch và các công trình đầu mối HTKT phục vụ đô thị, phát triển công nghiệp và du lịch đang được triển khai.
Quy hoạch phát triển hệ thống đô thị tỉnh Ninh Bình đến 2030
Quan điểm phát triển
– Hệ thống đô thị tỉnh Ninh Bình là một bộ phận cấu thành hệ thống đô thị quốc gia, hệ thống đô thị vùng ĐBSH và hệ thống đô thị, nông thôn trong cấu trúc không gian lãnh thổ thống nhất, nhất thể của tỉnh Ninh Bình;
– Quy hoạch đô thị tỉnh Ninh Bình phải đảm bảo các mục tiêu bền vững; thúc đẩy phát triển kinh tế; đáp ứng nhu cầu vật chất, tinh thần của nhân dân và công bằng xã hội; bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tăng cường kết nối đô thị với đô thị, đô thị với nông thôn, bảo đảm tính tầng bậc trong tổ chức không gian cấp tỉnh, cấp huyện và cụm xã;
– Các đô thị phải được quy hoạch và đầu tư xây dựng theo mô hình đô thị xanh thông minh, tiết kiệm năng lượng, bản sắc rõ rang; có kết cấu hạ tầng hướng tới đồng bộ, hiện đại và là các trung tâm quản trị, dịch vụ hậu cần bổ trợ cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh du lịch – dịch vụ;
– Các đô thị là động lực phát triển kinh tế đô thị; là cơ sở quản lý đô thị và thu hút đầu tư phát triển. Tăng cường quản lý đô thị dựa vào cơ sở dữ liệu, GIS và công nghệ thông tin, truyền thông, kỹ thuật số… thường xuyên giám sát độ bền vững của đô thị.
Mục tiêu phát triển
Tăng cường đô thị hóa nhanh, hiệu quả, phát triển đô thị bao trùm và bền vững tập trung phát triển kinh tế đô thị góp phần cụ thể hóa tầm nhìn Xây dựng tỉnh Ninh Bình trở thành một trung tâm du lịch chất lượng cao của cả nước; là một tỉnh khá và đầu mối phát triển KT-XH của khu vực Nam Đồng Bằng Sông Hồng gắn với tỉnh Thanh Hóa; coi trọng việc bảo vệ môi trường, thích ứng với BĐKH, NBĐ; lấy khoa học – công nghệ, kinh tế số và đổi mới sáng tạo làm nền tảng có sự tăng trưởng và phát triển.
Định hướng đô thị hóa
Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2030 đạt 36,2%, với quy dân số đô thị đạt 438.234 người (Phù hợp với Báo cáo về việc hoàn thiện báo cáo tổng kết chương trình Phát triển đô thị quốc gia và bổ sung số liệu, chỉ tiêu phát triển đô thị giai đoạn 2021-2030 ngày 15/9/2020 của Sở Xây dựng là tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh Ninh Bình dự kiến đến năm 2030 là 34,5% và Nghị quyết số 10-NQ/TU ngày 14/12/2021 của ban chấp hành Đảng bộ tỉnh về việc phấn đấu giai đoạn 2025-2030 tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh đạt trên 35%) giai đoạn từ năm 2030 đến năm 2040 là giai đoạn tăng trưởng ổn định, tỷ lệ đô thị hóa đạt 40,2% với quy mô dân số đô thị là 578.373 người, trong đó dự kiến quy mô dân số tạm trú quy đổi (Sinh viên, Công nhân trong KCN-CCN, Khách du lịch có lưu trú) đến năm 2030 dự kiến là 115.308 người, đến năm 2040 dự kiến là 196.617 người, đến năm 2050 từ 250.000- 300.000 người/ năm.
Giai đoạn 2030-2040: Toàn tỉnh có 14 đô thị bao gồm: 02 đô thị loại II (đô thị Ninh Bình, đô thị Tam Điệp), 05 đô thị loại IV (đô thị Kim Sơn, đô thị Nho Quan, đô thị Yên Ninh, đô thị Me, đô thị Yên Thịnh; 07 đô thị loại V, trong đó có 05 đô thị loại V đã thành lập trong giai đoạn 2020-2030 là: đô thị Thiên Tôn, đô thị Gián Khẩu, đô thị Vân Long, đô thị Khánh Thiện, đô thị Khánh Thành và 02 đô thị mới là đô thị Bút và đô thị Lồng. Trong trường hợp huyện Nho Quan trở thành thị xã, các đô thị hiện trạng/mới sẽ trở thành phường của thị xã mới, do đó số lượng đô thị sẽ giảm. Việc đánh giá khả năng nâng cấp đô thị và lên thị xã sẽ được thực hiện trong các Đề án cụ thể với Các tiêu chí theo Nghị quyết số 1210/2016/UBTVQH13 và Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13.
Tài liệu kèm theo:
