Bộ Giao thông Vận tải tiếp tục chuẩn bị, mục tiêu đến năm 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc Nam.
Ngày 17/4, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà phê duyệt kế hoạch chính sách, giải pháp và nguồn lực thực hiện quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050.
Cùng với đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, Bộ Giao thông Vận tải chuẩn bị đầu tư nhiều tuyến mới như: TP HCM – Cần Thơ; Biên Hòa – Vũng Tàu; Cái Mép – Thị Vải; Thủ Thiêm – Long Thành; Hà Nội – Hải Phòng kết nối với cảng Lạch Huyện; tuyến nối ray ga Lào Cai với ga Hà Khẩu Bắc, kết nối với Trung Quốc và một số nước; Yên Viên – Phả Lại – Hạ Long – Cái Lân.
Bộ Giao thông Vận tải bàn giao hồ sơ dự án đường sắt đô thị số 1 đoạn Yên Viên – Ngọc Hồi cho UBND TP Hà Nội để nghiên cứu đầu tư. Bộ cũng phối hợp với Hà Nội xác định lộ trình đầu tư khu tổ hợp Ngọc Hồi, tuyến đường sắt vành đai phía Đông, thống nhất thời điểm bàn giao các đoạn đường sắt quốc gia cho thành phố đầu tư.
Nhà nước ưu tiên nguồn lực phát triển, nâng cấp, bảo trì hạ tầng đường sắt quốc gia. Giai đoạn 2021-2025, nhà nước bố trí gần 16.000 tỷ đồng từ nguồn đầu tư công cho đường sắt; giai đoạn 2026-2030 sẽ cần 224.000 tỷ đồng gồm đầu tư công, vốn hợp pháp khác.
Theo kế hoạch, tổng nhu cầu sử dụng đất xây đường sắt đến năm 2050 dự kiến là 25.800 ha.
Đầu tháng 3, Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam và khởi công trước 2030.
Theo Bộ Giao thông Vận tải, để thực hiện mục tiêu trên, Chính phủ sẽ báo cáo Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam trong nhiệm kỳ 2021-2026. Bộ sẽ lập báo cáo khả thi, duyệt thiết kế, giải phóng mặt bằng, sau đó khởi công một số gói thầu của hai đoạn Hà Nội – Vinh, TP HCM – Nha Trang.
Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam được trình Chính phủ vào tháng 2/2019. Chính phủ đã thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước để thẩm định. Theo đó, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam đi qua 20 tỉnh, là đường đôi, khổ 1.435 mm, dài 1.545 km, tốc độ khai thác tối đa khoảng 320 km/h. Tổng mức đầu tư dự kiến toàn bộ dự án khoảng 58,71 tỷ USD.
Theo quy định trên thì đường sắt tốc độ cao là một loại hình của đường sắt quốc gia có tốc độ thiết kế từ 200 km/h trở lên, có khổ đường 1.435 mm, đường đôi, điện khí hóa.
Đường sắt tốc độ cao phải đáp ứng được các yêu cầu nào theo quy định hiện nay. Căn cứ Điều 78 Luật Đường sắt 2017 thì đường sắt tốc độ cao phải đáp ứng được các yêu cầu sau:
(1) Kết nối hiệu quả các đô thị lớn, trung tâm kinh tế, vùng kinh tế trọng điểm và phương thức vận tải khác.
(2) Bảo đảm đồng bộ, hiện đại, an toàn, phòng, chống thiên tai và bảo vệ môi trường.
(3) Phải được nghiên cứu tổng thể toàn tuyến và tổ chức xây dựng theo nhu cầu vận tải, khả năng huy động vốn.
(4) Công trình và phương tiện, thiết bị đường sắt tốc độ cao phải đáp ứng yêu cầu kỹ thuật bảo đảm đồng bộ, an toàn, hiệu quả và đáp ứng yêu cầu về phòng, chống cháy, nổ, cứu hộ, cứu nạn.
(5) Phải duy trì hệ thống quản lý đủ khả năng kiểm tra và giám sát khai thác chạy tàu an toàn.
(6) Đất dành cho đường sắt tốc độ cao theo quy hoạch được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt phải được cắm mốc giới theo quy hoạch xây dựng để quản lý, chuẩn bị đầu tư xây dựng.
(7) Hành lang an toàn của đường sắt tốc độ cao phải được bảo vệ nghiêm ngặt, tránh mọi hành vi xâm nhập trái phép.
(8) Phải bảo đảm thuận tiện cho hành khách và bảo đảm tiếp cận sử dụng cho người khuyết tật theo quy định của pháp luật.
(9) Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, chuyển giao công nghệ phù hợp với kế hoạch xây dựng và đáp ứng yêu cầu quản lý, vận hành, khai thác.
