Nhiều người lo ngại với lễ hội Halloween du nhập vào Việt Nam có thể “xâm hại” đến tâm hồn trẻ thơ với nhiều hình ảnh và trò chơi quá rùng rợn… Nhưng cũng có người cho rằng Halloween là nét sinh hoạt văn hoá đồng thời cũng giáo dục con người bên cạnh những mặt thiện cũng có những cái xấu xa…
Halloween là ngày gì?
Halloween là một lễ hội truyền thống lớn được tổ chức vào ngày 31/10 hàng năm, trước ngày Lễ các Thánh của đạo Kitô giáo.
Ngày Halloween được tổ chức để đánh dấu sự kết thúc của vụ mùa thu hoạch và bắt đầu mùa đông lạnh giá, nhằm tưởng nhớ những người quá cố, gồm các vị thánh, các vị tử vì đạo và tất cả những người thân đã qua đời.
Lễ hội Halloween có tên gốc gọi là All Hallows’ Eve. Trong đó, “Hallow” là một từ tiếng Anh cổ có nghĩa là “thánh”, còn trong tiếng Scotland, từ “eve” chính là even (chiều tối) trong tiếng Anh, từ này cũng được viết ngắn gọn thành e’en hay een.
Trải qua nhiều thế kỷ, All Hallows’ Eve dần trở thành Halloween và là tên gọi chính thức được nhiều người biết đến trên toàn thế giới.
Ngày nay, lễ hội Halloween thường được tổ chức rộng rãi trên khắp thế giới, quy mô lớn hay nhỏ tùy theo mỗi quốc gia. Song giờ đây, các ngày lễ trong lễ hội Halloween không còn mang ý nghĩa tôn giáo mà mọi người đều coi đó là một lễ hội vui chơi.
Các biểu tượng đặc trưng cho lễ hội này là những trái bí ngô đèn lồng, hình ảnh phù thủy ma mị, trái táo độc, những con ma quỷ đáng sợ hay những con vật báo hiệu cho cái chết như cú mèo, dơi…
Trong ngày Halloween, mọi người thường hóa trang thành những nhân vật ma quái, xuất hiện cùng nhau dưới ánh trăng, tham dự các bữa tiệc được trang trí rùng rợn.
Ý nghĩa ngày Halloween
Halloween được tổ chức đầu tiên vào đêm trước (31/10) ngày Lễ các Thánh (1/11) và kết thúc là ngày Lễ Linh hồn (2/11). Đây là 3 ngày liên tiếp nhau và được tổ chức với một ý nghĩa là nhằm tôn vinh các vị thánh đã hoặc chưa được lên Thiên Đàng, trong đó có nữ thần mùa màng của người Celt cổ đại.
Bên cạnh đó, ngày này còn mang ý nghĩa tưởng nhớ những người thân đã mất. Trong ngày lễ Halloween, các linh hồn người đã chết sẽ được phép về thăm gia đình. Công giáo La Mã cho rằng, những lời cầu nguyện trên trần thế sẽ giúp những linh hồn tẩy rửa được tội lỗi và sớm được về với Chúa.
Đây chính là những yếu tố khiến cho lễ hội Halloween thường hay gắn liền với các hình tượng như phù thủy, ma quỷ, tiên nữ…
Ngoài ra, ý nghĩa ngày Halloween còn gắn liền với một truyền thuyết của người Ireland, kể về một chàng thiếu niên có tên là Jack. Jack đã chết nhưng linh hồn không được lên Thiên Đàng vì lúc sống, anh ta vốn là một người tham lam, bủn xỉn, thường cất giấu tiền bạc, keo kiệt, không hề bố thí cho ai một chút gì. Thế nhưng, anh ta cũng không thể xuống Địa Ngục vì lúc còn sống anh ta đã từng chơi đùa với ma quỷ, nên quỷ không bắt anh.
Thấy Jack khổ sở, quỷ bèn lấy một ít than hồng ở Địa Ngục bỏ vào trong ruột một quả bí ngô và đưa cho Jack để sưởi ấm trên đường đi. Để cho không khí thông vào nuôi lửa, Jack phải đục thủng quả bí ngô và ánh lửa từ trong đã chiếu ra soi sáng nẻo đường lang thang của mình. Đây cũng là lí do vì sao bí ngô trở thành biểu tượng chính cho ngày.
Có nên tồn tại lễ hội Halloween tại Việt Nam
Sau khi lễ hội Halloween du nhập Việt Nam, qua theo dõi nhận thấy đối tượng chính tham gia chủ yếu là lứa tuổi thanh thiếu niên. Gần đây, những lời “mời gọi” tham gia có nhiều chỗ đáng lo.
Ngoài các tụ điểm, một số quán xá, cửa hàng, thậm chí cơ sở giáo dục ngoài công lập, các trung tâm Anh ngữ, ngoại ngữ (nơi có nhiều học sinh) cho thấy khá sôi động mỗi khi có lễ hội Halloween.
Vào đầu tháng 10 hằng năm là quãng thời gian “trăm hoa đua nở” của các trung tâm giáo dục này, với những thông tin mời gọi phụ huynh, học viên tham gia cuộc thi có thưởng hay trò chơi trải nghiệm về lễ hội Halloween tổ chức vào cuối tháng. “Luật chơi” khá na ná nhau, cốt làm sao quảng bá, tạo dựng vị thế của trung tâm dưới vỏ bọc lễ hội Halloween.
Chẳng hạn, lướt qua một số trung ngoại ngữ ở TP.Huế, thấy thể lệ cuộc thi thường tập trung vào nội dung yêu cầu các thí sinh nhí (học viên trung tâm) chụp ảnh tại không gian check-in Halloween của trung tâm, sau đó phụ huynh/học viên đăng ảnh lên Facebook cá nhân, bấm follow (theo dõi) Fanpage.
Bài thi kèm từ khóa/hastag mang tên trung tâm Anh ngữ, đồng thời yêu cầu thí sinh/phụ huynh “kêu gọi người thân vào tương tác”, càng tăng tương tác thì thí sinh càng có nhiều cơ hội đoạt giải với các phần quà gồm balo, gối ôm, kể cả hiện kim nếu đoạt giải cao… Những cuộc thi, chương trình “giao lưu văn hóa” này được đặt nhiều tên gọi rất “kêu”, như “Đám cưới ma/Spooky Wedding”, “Những bóng ma kinh dị…
Một số cơ sở giáo dục nhìn nhận các hội thi và dịp lễ hội như vậy là dịp “giao lưu văn hóa”, “trải nghiệm”, “khám phá” dành cho con trẻ, nhưng thực tế có hoàn hảo như vậy?
Nhất là khi lối hóa trang (cho đúng với lễ hội ma quỷ) đã khiến nhiều thế hệ cảm thấy xa lạ, khi chứng kiến hình ảnh một bé gái tuổi lên 10 mặc chiếc áo có hình bộ xương người, cảnh máu me, rùng rợn…
“Vui thôi, đừng vui quá”!
Chị Nguyễn Thị Tường Vi (25 tuổi), nhân viên văn phòng tại đường Phạm Ngọc Thạch, Q.3 (TP.HCM) cho biết: “Mình cảm thấy ghê sợ khi nhìn thấy hình ảnh giả chết mà còn đắp chiếu như vậy. Những ngày qua lướt mạng xã hội toàn là những tin tức đáng sợ có phần tiêu cực về nên trò đùa của các bạn trẻ này càng khiến không khí trở nên nặng nề. Có rất nhiều nhân vật để hóa trang tại sao các bạn không lựa chọn mà lại tạo ra những hình ảnh phản cảm như vậy, điều này thật sự không hay ho một chút nào”.
Theo Trần Tú Quyên, sinh viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, hình ảnh bạn trẻ giả chết, đắp chiếu như thế là vô cùng rùng rợn, đáng sợ: “Gần đây có một sự kiện gây đau xót từ việc các bạn trẻ chơi Halloween làm cho dư luận và bản thân mình thật sự ám ảnh. Thấy vậy nên những ngày cuối tuần mình chọn ở nhà để nấu ăn cùng gia đình. Nhưng sáng nay lướt mạng xã hội thấy các bạn đăng hình ảnh giả chết, đắp chiếu khiến mình hiểu nhầm đây là một vụ án mạng thật đến khi đọc kỹ thông tin thì mới biết là một trò đùa. Thật sự các bạn đùa không vui một chút nào, chơi Halloween không xấu nhưng để lan truyền những hình ảnh không hay như thế thì thật là phản cảm”, Tú Quyên chia sẻ.
Hậu quả từ Halloween
Theo hãng tin Reuters, tính đến 2h sáng 30-10 (giờ Việt Nam), nhà chức trách xác nhận có ít nhất 146 người chết trong vụ giẫm đạp và hơn 150 người bị thương.
Hãng tin Yonhap của Hàn Quốc cho biết vụ giẫm đạp xảy ra vào khoảng 22h20 (giờ địa phương, tức 20h20, giờ VN) khi đám đông đổ về quận trung tâm của Seoul để chơi lễ Halloween hôm nay 29-10.
Ông Choi Cheon Sik – một quan chức cơ quan cứu hộ, nhận định có thể một số người đã bị giẫm đạp tới chết sau khi đám đông bắt đầu xô đẩy về phía trước trong ngõ hẹp và dốc gần khách sạn Hamilton, nơi tổ chức lễ hội Halloween.
Truyền thông địa phương cho biết khoảng 100.000 người, hầu hết đều mặc đồ hóa trang, mang mặt nạ, đã đổ xô đến các đường phố ở Itaewon để tham gia lễ hội Halloween.
Đây là lễ hội thu hút đông người trẻ trong ba năm trở lại đây ở Hàn Quốc sau khi các hạn chế nhằm phòng chống dịch COVID-19 được nới lỏng từ tháng 4 vừa qua.
Trong thời điểm ngắn ban đầu, các quan chức cấp cứu đã nhận được ít nhất 81 cuộc gọi từ người dân ở Itaewon nói rằng họ đang bị khó thở. Sau đó, khoảng 50 người đã được hồi sức tim phổi sau khi bị ngừng tim.
Lo ngại “gieo trồng chủng tử bất thiện”
Liên quan lễ hội Halloween, thượng tọa Thích Vân Pháp (trụ trì chùa Từ Vân, TP.Huế) từng có bài viết đăng trên trang Facebook cá nhân bày tỏ ý kiến, đồng thời có những lời khuyên và đã nhận được sự tán thưởng, chia sẻ của đông đảo người dân, Phật tử.
“Không nên để lễ hội “ma quỷ” du nhập vào Việt Nam vì nó không phù hợp với văn hóa, tín ngưỡng của người Việt Nam; không nên để lễ hội này trở thành trào lưu mới trong học đường vì nó rất ghê rợn, những hình ảnh vô cùng xấu xí ấy, ám ảnh các em nhỏ trong một thời gian, chiêu cảm những hạt giống xấu ác và ghê rợn biểu hiện ra bên ngoài đó không phải là vui mà là báo hiệu cho sự xuất hiện của cái xấu bắt đầu lan tràn vào học đường và xã hội Việt Nam. Người Phật tử không nên tham gia lễ hội ma quỷ rùng rợn ấy, vì đó là gieo trồng chủng tử bất thiện, xấu ác vào tâm thức và tâm thức biểu hiện cái xấu ác đó ra bên ngoài qua những hình vẽ, trang phục như vậy. Tóm lại: Cái gì hay thì học; cái gì xấu, ác, bất thiện… thì không nên học theo”, vị thượng tọa khuyên.
Một số quan điểm khác cũng đang được chia sẻ nhiều trên các diễn đàn không gian mạng của người Công giáo Việt Nam, như bài viết “10 lý do người Công giáo – Kitô hữu không nên mừng lễ Halloween”, “Halloween có nguồn gốc từ đa thần giáo”…
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Anh Tâm (Công Khánh Luật, Đoàn luật sư tỉnh Thừa Thiên – Huế) chia sẻ: Theo quy định tại điểm b, khoản 1, Điều 101 Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 3.2.2020 xác định hành vi cung cấp, chia sẻ thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan, dâm ô, đồi trụy, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc là sẽ bị xử phạt, mức xử phạt có thể lên tới 20 triệu đồng. Tuy nhiên, hoạt động hóa trang chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể hay xác định rằng đây là hoạt động trái quy định hay không, nên chưa thể áp dụng quy định này.
Theo tiến sĩ Nguyễn Thanh Hùng, Trưởng khoa Tâm lý và giáo dục – Trường đại học Sư phạm Huế, lễ hội Halloween xuất phát từ phương Tây nhưng đã du nhập vào Việt Nam và khá phổ biến. Tuy nhiên, cần lưu ý khi trang trí, hóa trang tránh những hình ảnh phản cảm, đồng thời cần đảm bảo sự phù hợp về văn hóa, trình độ của từng lứa tuổi và những quy định chung.
“Khi mình vận dụng một mô hình hay hình thức sinh hoạt văn hóa giải trí nào đó từ bên ngoài vào thì nên dựa trên nền tảng văn hóa truyền thống, dựa trên đối tượng, lứa tuổi để có những quy định, phương thức tổ chức phù hợp. Kể cả khi tổ chức lễ hội thì cần giới hạn độ tuổi, tuổi nào mới được xem, tham gia”, tiến sĩ Hùng nêu ý kiến về lễ hội Halloween ở Việt Nam.
Nhiều người lo ngại với lễ hội Halloween du nhập vào Việt Nam có thể “xâm hại” đến tâm hồn trẻ thơ với nhiều hình ảnh và trò chơi quá rùng rợn… Nhưng cũng có người cho rằng Halloween là nét sinh hoạt văn hoá đồng thời cũng giáo dục con người bên cạnh những mặt thiện cũng có những cái xấu xa…
“Có nên tồn tại lễ hội Halloween ở Việt Nam?” – bạn nghĩ thế nào?
![Pinterest](https://pinterest.com/pin/create/button/?url=https://vuongphat.com.vn/co-nen-ton-tai-le-hoi-hoa-trang-halloween-tai-viet-nam-37785&media=https://vuongphat.com.vn/wp-content/uploads/2022/11/le-hoi-halloween-1-8793.jpg&description=Nhiều người lo ngại với lễ hội Halloween du nhập vào Việt Nam có thể "xâm hại" đến tâm hồn trẻ thơ với nhiều hình ảnh và trò chơi rùng rợn...){kind=link}